آشنایی با صنایع دستی عمان

عمان یکی از زیباترین کشورهای حاشیه خلیج فارس است. صنایع دستی عمان ریشه در فرهنگ اعراب باده نشین دارد که از سال‌های بسیار دور در نزد سلاطین و شیوخ بوده است. وقتی قدم در بازارهای سنتی عمان بگذارید؛ گردی از تاریخ را بر روی اجناس آن‌ها خواهید دید که مسافری از گذشته است. شما می توانید بسته به سلیقه خود سوغاتی را به یادگار از این کشور تهیه نمایید.

عمان، سرزمین کوهستان‌ها و درختان نخل است. معمولاً درختان نخل، در اطراف جاده یا هتل‌ها رشد می‌کنند و همه‌ مردم در خانه‌هایشان، درخت خرما دارند. در قدیم، مردم هم از خرمای آن استفاده می‌کردند و هم برگ‌های سبز یا خشک شده‌‌اش را جمع می‌کردند تا با کمک آن‌ها، وسایل دست‌سازی مثل سبد درست کنند که جزو سوغاتی‌های پرطرفدار عمانی به حساب می‌آید. از این سبدها برای نگهداری خرما، غلات یا پختن گوشت استفاده می‌شود.

سفال

در عمان، کاربرد سفال فقط به عنوان دکور و وسیله تزئینی ختم نمی‌شود؛ بلکه از آن برای نگهداری حبوبات، خرما، آب و حتی سوزاندن کُندُر نیز استفاده میشود. سفال‌های سنتی معمولاً به رنگ بژ یا قهوه‌ای کم رنگ ساخته می‌شوند، اما سفال‌های رنگی را هم می‌توانید در میان آن‌ها بیابید. سفال‌ها در سراسر عمان فروخته می‌شوند، اما شهر (Bahla)، با کیفیت‌ترین مرکز آن‎ها به شمار می‌رود.

جواهرات

استفاده از نقره از زمان های قدیم تاکنون در عمان بسیار مرسوم است. عمانی ها از نقره برای ساخت وسایل و ظروف و جواهرات خانم ها استفاده میکنند مانند گوشواره، گردنبند، انگشتر و پابند. استفاده از نقره مرغوب کیفیت بالای این محصولات را به ارمغان می آورد. جواهرات از سوغاتی های با ارزش و پر طرفدار عمان محسوب میشود.

کوما

کوما اسم عمانی کلاه پارچه‌ای پرنقش و نگار عمانی هاست که مردان عمانی بر سر می گذارند. این کلاه یک پوشش پرطرفدار محسوب می شود. البته این کلاه ها اصالت عمانی ندارند و از جای دیگری به فرهنگ پوششی عمان وارد شدند. در گذشته، بخشی از قاره‌  آفریقا مثل زنگبار، تحت نفوذ و سلطه‌ عمان بود، برای همین فرهنگ آفریقایی به عمان نفوذ کرده است.

لباس سنتی

طرح و اندازه و شکل مخصوص از ویژگی های لباس‌های سنتی کشور عمان به شمار میرود. برای مثال، مردان عمانی، لباس‌های رنگی یا سفید بلندی می‌پوشند که تمام بدنشان را میپوشاند و کلاه مخصوصی نیز دارند و در موقعیت‌های رسمی، خنجر هم به کمرشان می‌بندند. خانم‌ها، علاوه بر پوشیدن لباس‌های بلند، مویشان را هم با روسری می‌پوشانند.

لوازم نقره

نقره‌ کشور عمان، با کیفیت فوق‌العاده‌اش در میان کشورهای عربی بسیار پرطرفدار و معروف است. در عمان علاوه بر اینکه از نقره برای ساخت جواهرات و خنجر استفاده می‌شود، وسایل دست ساز مانند جعبه‌ کوچک جواهرات، جای عطر، قوری قهوه و لوازم منحصر به فرد دیگری نیز از نقره ساخته میشود. از طراحی‌های مدل اسلامی، کنده کاری‌های عمانی یا خطاطی عربی معمولاً برای تزئینات این اجناس، الهام گرفته می‌شود.

صندوقچه عمانی

چوب‌های عمان، به این دلیل معروف هستند که کیفیت بالایی دارند و به راحتی می‌شود آن‌ها را به شکل‌های مختلف درآورد. مردم عمان، از این چوب برای ساختن در و پنجره استفاده می‌کنند؛ اما معروف‌ترین وسیله‌ی چوبی عمانی «مَندو» (Mandoo) یا همان صندوقچه‌ تزئین شده‌ زیبایی است که آن را در ابعاد مختلف می‌سازند و برای نگهداری غذا، لباس و جواهرات از آن استفاده می‌کنند.

خنجر

خنجر را باید یک نماد برجسته فرهنگی عمان دانست که حتی در پرچم این کشور هم حک ‌شده است. مردهای عمانی معمولاً در جلسات و جشن‌های مهم یک خنجر به کمر خود می‌بندند، همچنین در عروسی و رویدادهای اجتماعی هم حمل کردن آن مرسوم است. به‌طور معمول دسته آن از نقره عمانی ساخته می‌شود اما نمونه‌هایی از جنس عاج هم وجود دارد.